1. Pre-SPA-fase
Letter of Intent (LOI)
Het verkoopproces begint vaak met een intentieverklaring (LOI) van de koper om de aandelen te kopen. Soms is deze LOI wederzijds. De verkoper wil meestal dat de voorwaarden zo concreet en bindend mogelijk zijn, en de mogelijkheden van de koper om zich terug te trekken zoveel mogelijk beperken. De koper daarentegen zal liever enige flexibiliteit behouden, door zich enkel te verbinden tot een richtprijs, op basis van allerlei assumpties en bevestigingen.
Gezien de huidige onzekerheid omtrent de SB, zou de verkoper geneigd kunnen zijn de vraagprijs voor de aandelen te verhogen om de potentiële financiële impact van de SB te dekken. Echter, de SB aan de prijs toevoegen heeft geen economische verklaring want staat los van de effectieve waarde van het bedrijf. Bovendien, aangezien "historische meerwaarden" zijn vrijgesteld, kan men zich afvragen of de uitdrukking van een "prijs" in een door beide partijen ondertekende LOI voldoende is om als "historisch" te worden beschouwd, zelfs indien de deal uiteindelijk niet zou doorgaan. Minimaal is een aanvullend extern waarderingsrapport dat de LOI begeleidt nodig om dat argument te versterken, maar biedt volgens ons geen garantie.
Due Diligence (DD)
De voorgestelde prijs voor de aandelen (zie LOI) is vaak afhankelijk van de resultaten van de due diligence. Dit biedt de koper de mogelijkheid om de prijs te herzien, of in sommige gevallen zelfs om zich uit de transactie terug te trekken. Als koper moet je je ervan bewust zijn dat het terugtrekken uit een deal niet "lichtzinnig" kan worden gedaan. Een verkoper kan de terugtrekking van de koper betwisten en een schadevergoeding eisen, afhankelijk van de omstandigheden van de terugtrekking.
De SB zal naar onze mening de gebruikelijke reikwijdte en dynamiek van een due diligence niet veranderen. Een koper die aanvankelijk heeft ingestemd met een verhoging van de vraagprijs ter compensatie van de financiële impact van de SB, zou deze DD-fase kunnen gebruiken om de prijs te heronderhandelen en een lager bod te doen om de eerder gemaakte verhoging te compenseren.
Acquisition Structuring
M&A-transacties, vooral met private equity aan de koopzijde, worden op bepaalde geijkte manieren gestructureerd, bijvoorbeeld om het "leveraging" model (schuldfinanciering van acquisities) uitwerking te geven. Bedrijvengroepen aan de verkoopzijde anderzijds herstructureren in sommige gevallen de groep voorafgaand aan de deal om een geschikte transactieperimeter op te zetten.
De SB kan dergelijke pre-deal herstructureringen aan de verkoopzijde ook uitlokken. Dit kan bijvoorbeeld door het partieel afsplitsen van de "trofee-activa" in een aparte (holding)vennootschap binnen de groep, waarvan de aandelen later door de aandeelhouders aan een derde partij kunnen worden verkocht. De niet trofee-activa blijven dan achter voor verdere ontwikkeling.
Zou een dergelijke intragroep herstructurering het mogelijk maken om "historische meerwaarden", die vrijgesteld zijn van de SB, te realiseren? Fiscaal gezien worden de activa bij een partiële afsplitsing meestal aan boekwaarde overgezet, opdat de fiscale neutraliteit van de operatie kan worden bekomen. In zulk geval lijkt het erop dat de historische meerwaarde niet kan worden uitgedrukt. Wat als echter de ruilverhouding (bepalen hoeveel aandelen in de ontvangende vennootschap er worden uitgegeven voor de overgedragen activa) gebaseerd is op de marktwaarde van de activa, en dit wordt bevestigd door een extern waarderingsrapport van een bedrijfsrevisor? In dit geval zou de kwalificatie als "historische meerwaarden" verdedigbaar kunnen zijn.
2. SPA-fase
Definities
De SPA's bevatten zeer gedetailleerde definities o.a. van “belastingen”. We verwachten niet dat de belastingdefinities aangepast hoeven te worden vanuit de SB. Mocht de SB de vorm van een bronbelasting aannemen (wat we niet verwachten), dan moet wel nauwkeurig worden bekeken of de SB wel of net niet in de definities zitten.
Verklaringen en garanties
Als alles goed gaat, ondertekenen de partijen uiteindelijk de SPA waarbij de verkoper garanties/vrijwaringen aan de koper verstrekt, in termen die kunnen neigen in het voordeel van de koper of de verkoper, afhankelijk van het risicogebied (belasting, juridisch, sociaal, etc.) en sector. Indien er een schending van de garanties plaatsvindt, zal de verkoper de koper vergoeden voor de geleden schade, en deze vergoeding wordt vaak beschouwd als een vermindering van de verkoopprijs.
Stel je een aandelenverkooptransactie voor waarbij de verkoper een belastbare meerwaarde van €1.000.000 realiseert, die in 2026 volledig aan de belastingautoriteiten wordt betaald. In 2027 vergoedt de verkoper de koper voor €200.000 wegens schade. Het is essentieel dat de SPA duidelijk aangeeft dat deze schadevergoeding als een vermindering van de verkoopprijs wordt beschouwd, zodat de verkoper het te veel betaalde belastingbedrag kan terugvorderen van de belastingautoriteiten. SPA's kunnen specifieke bewoordingen bevatten om deze situatie aan te pakken (bijv. een samenwerkingsplicht langs de kant van de koper om financiële informatie onderbouw voor de meerwaarde te confirmeren), hoewel dit naar onze mening vooral een kwestie zal zijn tussen de verkoper en de belastingautoriteit.
Opschortende en ontbindende voorwaarden
Een aandelentransactie kan in twee fasen worden uitgevoerd: eerst het ondertekenen van de SPA, en later, wanneer bepaalde opschortende voorwaarden zijn vervuld, de afsluiting en daadwerkelijke overdracht van de aandelen. Een ontbindende voorwaarde anderzijds betekent dat de verkooptransactie wordt teruggedraaid, wanneer deze voorwaarde wordt vervuld.

We vragen ons af of bepaalde individuele verkopers hun aandelenverkoop in 2025 willen versnellen, voordat de SB (bv. op 1 januari 2026) van kracht wordt, om te genieten van de meerwaarde belastingvrijstelling, zelfs als de koper zijn due diligence nog niet heeft afgerond, door een ontbindende voorwaarde te voorzien. In dit geval zou de koper het recht hebben om de due diligence af te ronden nadat hij de juridische eigenaar van de aandelen is geworden. Omdat zulke versnelde verkoop door de verkoopzijde werd opgelegd, zal de koper de acquisitie ongedaan willen kunnen maken (ontbindende voorwaarde) als de due diligence negatieve elementen onthult. Deze oplossing kan creatief zijn, maar roept veel juridische vragentekens op. Wie is verantwoordelijk voor het bedrijf hangende de ontbindende voorwaarde? De koopprijs zou al zijn betaald en mogelijk is de SB al betaald aan de belastingautoriteit. Maar de koopprijs zou moeten worden terugbetaald aan de koper als de voorwaarde optreedt, wat weer allerlei complexiteiten met zich meebrengt. Te vermijden als een "creatief" idee, bewust versnelde transacties mogen bovendien niet speculatief ingestoken zijn.
3. Post-SPA-fase
Uitgestelde betaling van de aankoopprijs
Voor een verkoper is een onmiddellijke en volledige betaling van de aankoopprijs op het moment van de effectieve afsluiting van de transactie het meest voordelig. Regelmatig zal de koper echter een uitgestelde betaling onderhandelen. Deze uitgestelde betaling kan gebruikt worden om de prijs aan te passen op basis van financiële parameters, zoals het werkkapitaal, die vóór de afsluiting alleen ingeschat kon worden maar pas daarna definitief wordt vastgesteld. Daarnaast kan de koper ook een earn-out (aanvullende betaling) voorstellen, die later wordt betaald, afhankelijk van de ontwikkeling van belangrijke prestatie-indicatoren zoals omzetstijging of brutomarge na de verkoop van de aandelen.
De SB zou naar onze mening van toepassing moeten zijn op de definitieve totale prijs, ongeacht het uitstellen van een deel naar een later moment om de uiteindelijke meerwaarde te bepalen. Er rijst echter de vraag: wat als de voorlopige aankoopprijs (voor earn-out) wordt betaald voordat de SB van kracht wordt, maar de earn-out betalingen worden gedaan in de periode daarna? Kan men beargumenteren dat de earn-out niet onder de SB valt, aangezien deze wordt beschouwd als een deel van de aankoopprijs die werd bepaald voordat de SB van kracht werd, hoewel betaald na de inwerkingtreding?
Verdere samenwerking tussen koper en verkoper na afsluiting en integratie
De koper verzoekt vaak dat de verkoper (tijdelijk) actief blijft in het overgenomen bedrijf om de integratie in het bedrijf van de nieuwe eigenaar te versnellen. Vooral wanneer de verkoper ook een deel van de aankoopprijs als een earn-out ontvangt, is een duidelijk onderscheid tussen een vergoeding voor de dienstverlening na overname en de earn-out vereist aangezien deze ook fiscaal verschillend behandeld worden(1). Een duidelijke redactie van de SPA is dus noodzakelijk.
4. Conclusie
Ja, de belasting op meerwaarden heeft een impact op de juridische documentatie, maar het zal de gebruikelijke opzet van een transactie niet structureel veranderen. De verkoop van aandelen van een bedrijf door individuele verkopers blijft een uitgebreid proces waarbij niets aan het toeval kan worden overgelaten, met verwachtingen en doelstellingen van de partijen die grondig worden vastgelegd in duidelijke clausules om de overgang en integratie succesvol te maken.
In onze volgende uitgave zullen we de verwachte impact van de hervorming op de waarde van meerderheids- en minderheidsbelangen analyseren. Ondertussen, laat de onzekerheid van de hervorming je niet verrassen en neem nu contact op met onze collega's om de mogelijke impact van de SB te begrijpen, vooral in gevallen waar de transactie is opgesplitst in een fase voor en na de geplande inwerkingtreding van de hervorming.

Vragen over de waardering van jouw bedrijf? Neem contact op met onze gespecialiseerde experts:

Alexi Vangerven

Fabrice Lobet

Jens Bosmans
Meer weten over de fiscale en sociale maatregelen van de regering "De Wever I"? Onze fiscalist Hubert Hellraeth staat voor je klaar.

Hubert Hellraeth
Als u vragen hebt over de impact van de hervorming op de structurering van M&A-transacties of de onderliggende documentatie, neem dan contact op met ons M&A-juridisch team:

Pierre Queritet
Lees onze andere artikels over belasting op meerwaarden
(1) Earn-out is onderhevig aan SB, terwijl de vergoeding voor de dienstverlening onderworpen is aan belasting op winsten uit inkomen.